Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Στην σύγχρονη κοινοβουλευτική δραστηριότητα, η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν περιορίζεται αποκλειστικά στην άσκηση της νομοθετικής εξουσία που της παρέχει το Σύνταγμα. Σε μια σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, οι δράσεις των Κοινοβουλίων, πέρα από την παραγωγή νομοθεσιών, περιλαμβάνει τη κοινοβουλευτική διπλωματία ως βασικό συστατικό στοιχείο των δραστηριοτήτων της.
Επί της ουσίας η κοινοβουλευτική διπλωματία αποτελεί την ανάπτυξη πολιτικών οι οποίες στοχεύουν στην αμφίδρομη συνεργασία των κοινοβουλίων, τόσο σε διεθνές επίπεδο αλλά πολλές φορές και σε διμερές επίπεδο, ώστε να υπάρχει στενότερη συνεννόηση για θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η κοινοβουλευτική διπλωματία έχει εξελιχθεί δυναμικά με στόχο την προώθηση κοινών ανησυχιών και πολιτικών από τους αντιπροσώπους των λαών με βασικό στόχο ένα κοινό πλαίσιο νομοθετικών ρυθμίσεων για την κατά το δυνατόν ταύτιση νομοθετικών κανόνων, αφού όσον αφορά την ευρωπαϊκή συμμετοχή των κρατών μελών, υπάρχει κοινό νομοθετικό πλαίσιο και κατευθυντήριες οδηγίες.
Η εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη των κοινοβουλευτικών δράσεων μέσω της ενίσχυσης των διεθνών, διμερών και πολυμερών σχέσεων της Βουλής, για την προώθηση των εθνικών θεμάτων και την προβολή της χώρας μας στο εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια οι διακοινοβουλευτικές σχέσεις έρχονται στο προσκήνιο και συμπληρωματικά στηρίζουν πρωτοβουλίες και πολιτικές για την εμβάθυνση των σχέσεων χωρών και λαών.
Η κοινοβουλευτική διπλωματία εξελίσσεται δυναμικά σε σημαντικό δίαυλο για την προώθηση των διακρατικών και διακοινοβουλευτικών σχέσεων. Ωστόσο, η αποτελεσματική κοινοβουλευτική διπλωματία στη σύγχρονη εποχή απαιτεί τη συστηματική προσέγγιση όλων των ζητημάτων, αλλά και τη διαρκή θεσμική της αναβάθμιση.
Σε ένα απαιτητικό διεθνές γίγνεσθαι, όπου οι συμμαχίες κρατών μεταβάλλονται συνεχώς με γνώμονα τα εθνικά συμφέροντα της κάθε χώρας, η Κύπρος ως ένα μικρό κράτος προσαρμόζεται στις νέες απαιτήσεις έχοντας ως βασικό πυλώνα της εξωτερικής της πολιτικής τη διαφώτιση αναφορικά με το κυπριακό προβλήμα. Για να καταστεί αυτό εφικτό δεν θα μπορούσε να είναι μονόπλευρες οι πρωτοβουλίες προώθησης των συμφερόντων μας. Χρειάζεται να ενδιατρίψουμε και στις ανησυχίες αλλά και γινόμαστε κοινωνεί στα προβλήματα που απασχολούν άλλα κοινοβούλια ώστε να υπάρχει συνεργασία και αμφίδρομη κατανόηση.
Η προσπάθεια μας για αναχαίτηση της τουρκικής διπλωματίας η οποία χρησιμοποιεί όλα τα μέσα να επηρεάσει τα άλλα κράτη αξιοποιώντας την ισχύ της, τη γεωπολιτική της θέση, αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό της, οδηγεί την κυπριακή πολιτεία να βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για να πείσει για τα δίκαια της, αναφορικά με το κυπριακό πρόβλημα. Στην προσπάθεια αυτή η κυπριακή πολιτεία και ιδιαίτερα το διπλωματικό σώμα του Υπουργείου Εξωτερικών για το σκοπό αυτό, αλλά και για την παρουσία μας ως Κυπριακή Δημοκρατία στη διεθνή σκακιέρα, στελεχώνεται από περίπου 200 διπλωμάτες. Ως αντιδιαστολή του πιο πάνω αριθμού η τουρκική διπλωματία μόνο για τους σκοπούς εξυπηρέτησης των δικών της συμφερόντων στην Ε.Ε., και το τονίζω αυτό, έχει επιστρατεύσει πέρα των 4000 διπλωματών.
Αναφέροντας τα πιο πάνω, η βασικοί άξονες της δράσης της Βουλής των Αντιπροσώπων στα διεθνή σώματα είναι, το κυπριακό πρόβλημα, οι ενεργειακές εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, οι τουρκικές απειλές και η αναθεωρητική στάση της Τουρκίας.
Συναφώς, η κοινοβουλευτική διπλωματία, τις πλείστες φορές συστρατεύεται και διαδραματίζει έναν επικουρικό ρόλο, εκεί και όπου μπορεί ώστε να χτίσει συμμαχίες με άλλα κοινοβούλια και κατ’ επέκταση με τις κυβερνήσεις τους. Εδώ θέλω να τονίσω ότι σε αυτό τον τομέα θα έπρεπε και πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα. Πιστεύω ακράδαντα ότι με ένα καλύτερο συντονισμό Βουλής των Αντιπροσώπων και Υπουργείου Εξωτερικών θα μπορούσαμε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα.
Οι γενικές αρχές που διέπουν την κοινοβουλευτική διπλωματία έχουν ως στόχο :
Η εντατικοποίηση και προώθηση της κοινοβουλευτικής διπλωματίας συγκαταλέγεται στις βασικές προτεραιότητες της Βουλής των Αντιπροσώπων. Με αυτόν τον τρόπο η Βουλή χτίζει «γέφυρες» προσέγγισης των λαών για την ανταλλαγή θέσεων, την ανάπτυξη σχέσεων φιλίας και συνεργασίας και την προβολή της πατρίδας μας στο εξωτερικό.
Η προώθηση της κοινοβουλευτικής διπλωματίας είναι συνειδητή επιλογή. Άλλωστε, οι Βουλευτές ως άμεσοι εκπρόσωποι των πολιτών, πολλές φορές σε αντίθεση με τις εθνικές κυβερνήσεις, έχουν ένα μεγάλο περιθώριο ευελιξίας και μπορούν να προσδώσουν μια ηθική διάσταση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων εντός ενός κοινά αποδεκτού παγκόσμιου πλαισίου αξιών και αρχών για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας, των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Κράτους Δικαίου.
Για όλους αυτούς τους λόγους δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην κοινοβουλευτική διπλωματία, που εκ των πραγμάτων συμβάλλει στην εξωτερικής πολιτικής της Χώρας, αναδεικνύοντάς την σε σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και την ενίσχυση των στόχων του Κοινοβουλίου και ευρύτερα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ως Κοινοβούλιο συμμετέχουμε θεσμικά ως τακτικά μέλη στους πιο κάτω διεθνείς κοινοβουλευτικούς οργανισμούς.
1.Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης
Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) ιδρύθηκε το 1949, ως συμβουλευτικό σώμα, χωρίς νομοθετικές εξουσίες. Εδρεύει στο Στρασβούργο και αποτελεί ένα εκ των δύο πολιτικών οργάνων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τη Συνέλευση απασχολούν θέματα ευρωπαϊκού και παγκόσμιου ενδιαφέροντος, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και/ή νομικά, εξαιρουμένων θεμάτων άμυνας και ασφάλειας. Στη Συνέλευση εκπροσωπούνται τα κοινοβούλια των 47 κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης με 324 τακτικά και ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη, τα οποία μετέχουν σε πέντε πολιτικές ομάδες.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έγινε μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 24 Μαΐου 1961. Η Βουλή των Αντιπροσώπων μετείχε στην ΚΣΣΕ με αντιπροσωπία μέχρι το 1964, οπότε, λόγω των διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο και της αποχώρησης των Τουρκοκυπρίων βουλευτών από το Σώμα, η Κυπριακή Δημοκρατία ανέστειλε τη συμμετοχή της στο Συμβούλιο της Ευρώπης μέχρι και το 1984.
Το 1984, η Κυπριακή Βουλή επανήλθε στη Συνέλευση, καταλαμβάνοντας μια από τις τρεις έδρες που της αναλογούν, στη βάση συμφωνηθείσας διευθέτησης, λόγω της ανώμαλης κατάστασης, που διαμορφώθηκε από το 1974 και εντεύθεν και της μη δυνατότητας συμμετοχής Τουρκοκυπρίων στην κυπριακή αντιπροσωπία. Μετά την υιοθέτηση από την ολομέλεια της Συνέλευσης του ψηφίσματος 1113 (97) για την κατάσταση στην Κύπρο, τον Ιανουάριο 1997, η Κυπριακή Βουλή μετέχει με διακομματική αντιπροσωπία, αποτελούμενη από δύο μόνιμα και δύο αναπληρωματικά μέλη. Η τρίτη έδρα για εκπροσώπηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας (μέλος και αναπληρωματικό μέλος) παραμένει προσωρινά κενή, αν και από τον Οκτώβριο 2004, εκπρόσωποι της τουρκοκυπριακής κοινότητας μετέχουν, σε ad hoc βάση, στις εργασίες της ΚΣΣΕ.
Οι Κύπριοι βουλευτές μετέχουν στις τέσσερις Συνόδους της Ολομέλειας (Ιανουάριο, Απρίλιο, Ιούνιο και Οκτώβριο), στις συνεδρίες των Ειδικών Επιτροπών της Συνέλευσης και στις συνεδρίες των αντίστοιχων πολιτικών τους ομάδων. Μετέχουν επίσης στις συνεδρίες της Μόνιμης Επιτροπής, ενώ κάθε έξι περίπου χρόνια ένα μέλος της αντιπροσωπίας μετέχει στο Προεδρείο, ως εκ των Αντιπροέδρων της Συνέλευσης. Τα μέλη της αντιπροσωπίας κατέχουν επίσης διάφορα αξιώματα, περιλαμβανομένων της Προεδρίας της Υποεπιτροπής για τη Μέση Ανατολή και τον Αραβικό Κόσμο και την Αντιπροεδρία της Υποεπιτροπής Πολιτισμού, Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαφορετικότητας. Τα τελευταία χρόνια εξάλλου, Κύπριοι βουλευτές ορίστηκαν Εισηγητές της Συνέλευσης και, υπό αυτή τους την ιδιότητα, συνέταξαν και παρουσίασαν σημαντικές εκθέσεις, οι οποίες εγκρίθηκαν από την Ολομέλεια. Η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξένησε επίσης διασκέψεις και συνεδρίες επιτροπών και πολιτικών ομάδων της ΚΣΣΕ.
Η Διακοινοβουλευτική Ένωση ιδρύθηκε το 1889 και αποτελεί το μεγαλύτερο διεθνή κοινοβουλευτικό οργανισμό. Αριθμεί 179 κοινοβούλια-μέλη, ενώ πολλοί διεθνείς και περιφερειακοί κοινοβουλευτικοί οργανισμοί μετέχουν στις Διασκέψεις της ΔΕ ως μόνιμοι παρατηρητές. Χρηματοδοτείται από τα μέλη της και εδρεύει στη Γενεύη. Σκοποί του Οργανισμού είναι η προώθηση της ειρήνης και της συνεργασίας μεταξύ των λαών, η ανάπτυξη των δημοκρατικών θεσμών και η εδραίωση της συμμετοχικής δημοκρατίας μέσω του κοινοβουλευτικού διαλόγου. Η ΔΕ αναπτύσσει στενή συνεργασία με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έγινε μέλος της ΔΕ το 1978. Έκτοτε συμμετέχει σε όλες τις Διακοινοβουλευτικές Διασκέψεις, με τετραμελή αντιπροσωπία, στην οποία συγκαταλέγονται, βάσει σχετικού Κανονισμού της ΔΕ, βουλευτές και από τα δύο φύλα, καθώς και σε ειδικά συνέδρια για θέματα διεθνούς ενδιαφέροντος.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων μετέχει στην Ομάδα “Twelve – Plus”, της οποίας μέλη είναι τα κοινοβούλια των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Καναδά, της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας.
Στα πλαίσια της ΔΕ, λειτουργούν επίσης διάφορα άλλα όργανα και ad hoc επιτροπές, εκ των οποίων η τριμελής Ομάδα για την Κύπρο («Group of Facilitators for Cyprus»), που αντικατέστησε την εξαμελή ad hoc Επιτροπή Παρακολούθησης του Κυπριακού. Στη διάρκεια των Διασκέψεων, πραγματοποιούνται κοινές συναντήσεις της Ομάδας με τα μέλη της κυπριακής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπίας και εκπροσώπους τουρκοκυπριακών κομμάτων. Η Ομάδα υποβάλλει στο Συμβούλιο της Ένωσης σύντομες προφορικές εκθέσεις για τα αποτελέσματα των συναντήσεων. Στη ΔΕ λειτουργούν επίσης η ad hoc Επιτροπή για το Μεσανατολικό Πρόβλημα, η Συντονιστική Επιτροπή των Γυναικών Βουλευτών, η Επιτροπή για θέματα Παραβιάσεων Ανθρώπινων Δικαιωμάτων Βουλευτών, το Φόρουμ Νέων Βουλευτών κ.ά.
Εξάλλου, ο Γενικός Διευθυντής της Βουλής μετέχει στο Σύνδεσμο Γενικών Γραμματέων Κοινοβουλίων (συμβουλευτικό όργανο), που συνέρχεται στη διάρκεια των Διασκέψεων, για εξέταση κοινοβουλευτικών θεμάτων και προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών των κοινοβουλίων.
Η ιδρυτική σύνοδος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της τότε Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη το 1991. Σε αυτήν μετέχουν σήμερα τα Κοινοβούλια των 57 συμμετεχόντων Κρατών του Οργανισμού, ενώ άλλες 11 χώρες έχουν καθεστώς “Μεσογειακών” (6) ή “Ασιατικών Εταίρων για τη Συνεργασία» (5).
Η Κ.Σ. ΟΑΣΕ αποτελεί το κοινοβουλευτικό σκέλος του μεγαλύτερου περιφερειακού οργανισμού ασφάλειας, με ευρωατλαντική και ευρασιατική διάσταση. Το έργο της Κ.Σ. ΟΑΣΕ σκοπεί στην προώθηση των στόχων του Οργανισμού, με προεξάρχουσα την αναπροσαρμογή του ΟΑΣΕ στο νέο διεθνές σύστημα ασφάλειας για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, στη βάση των αρχών της καθολικής και αδιαίρετης ασφάλειας.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκπροσωπείται στην Κ.Σ.ΟΑΣΕ από τριμελή αντιπροσωπία. Οι Κύπριοι βουλευτές έχουν ουσιαστική συμμετοχή στις Ετήσιες Συνόδους της Συνέλευσης (Ιούλιο), στις προπαρασκευαστικές των Συνόδων Χειμερινές Συναντήσεις (Φεβρουάριο) και στις Φθινοπωρινές Συναντήσεις (Οκτώβριο), στα πλαίσια των οποίων πραγματοποιούνται διασκέψεις επί θεμάτων που απασχολούν τον Οργανισμό, καθώς και το Μεσογειακό Κοινοβουλευτικό Φόρουμ του ΟΑΣΕ. Στα πλαίσια των εν λόγω δραστηριοτήτων, παίρνουν μέρος σε κοινές και χωριστές συνεδρίες των τριών Επιτροπών της Συνέλευσης -Επιτροπή Πολιτικών Θεμάτων και Ασφάλειας, Επιτροπή Οικονομικών Θεμάτων, Επιστήμης, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος και Επιτροπή για τη Δημοκρατία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Ανθρωπιστικά Θέματα.
Τα μέλη της κυπριακής αντιπροσωπίας συμμετέχουν ενεργά στις συζητήσεις που διεξάγονται στο επίπεδο των Επιτροπών και της ολομέλειας, με ειδικές αναφορές στο Κυπριακό και στις τουρκικές παράνομες ενέργειες εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθώς και για άλλα θέματα ειδικού για την Κύπρο, αλλά και γενικότερου ενδιαφέροντος.
Επίσης, τα μέλη της κυπριακής αντιπροσωπίας υποβάλλουν τροπολογίες στα ψηφίσματα των τριών Επιτροπών και σε ψηφίσματα που καταθέτουν βουλευτές άλλων αντιπροσωπιών, ενισχύοντας, μέσω αυτής της διαδικασίας, τη συνεργασία της Βουλής με κοινοβούλια άλλων χωρών. Εξάλλου, τα μέλη της κυπριακής αντιπροσωπίας μετέχουν, κατά καιρούς, σε αποστολές της Κ.Σ. ΟΑΣΕ για παρακολούθηση εκλογών, καθώς και σε διάφορες άλλες θεματικές διασκέψεις και σεμινάρια, ενώ οι δύο Κύπριοι αξιωματούχοι της Συνέλευσης αναπτύσσουν και άλλες δραστηριότητες εντός των όρων εντολής τους.
Ο Κοινοπολιτειακός Κοινοβουλευτικός Σύνδεσμος (CPA) είναι ο σύνδεσμος των βουλευτών της Κοινοπολιτείας οι οποίοι, σύμφωνα με το καταστατικό του, ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία ή πολιτισμό, προωθούν το σεβασμό στο κράτος δικαίου, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις βασικές ελευθερίες και προάγουν τα ιδεώδη της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και διπλωματίας.
Ο Σύνδεσμος αποτελείται από τους κλάδους που δημιουργούνται στα διάφορα κοινοβούλια χωρών-μελών της Κοινοπολιτείας. Επί του παρόντος, ο Σύνδεσμος αριθμεί εκατόν ογδόντα πέντε (185) κλάδους-μέλη, σε αντίστοιχα εθνικά και πολιτειακά κοινοβούλια, με δεκαεπτά και πλέον χιλιάδες (17 000) βουλευτές. Κάθε κλάδος είναι αυτόνομος και τις υποθέσεις του διαχειρίζεται η Εκτελεστική του Επιτροπή. Το ίδιο ισχύει και για τον κυπριακό κλάδο, ο οποίος είναι μέλος από το 1978 και έχει δικό του καταστατικό λειτουργίας. Για σκοπούς καλύτερης οργάνωσης οι διάφοροι κλάδοι χωρίζονται σε εννέα (9) περιφέρειες, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή που βρίσκεται η κάθε χώρα. Η Κύπρος ανήκει στη Περιφέρεια των Βρετανικών Νήσων και της Μεσογείου (British Islands and the Mediterranean Region – BIMR).
Ο Σύνδεσμος προάγει την κοινοβουλευτική δημοκρατία, την κατανόηση και συνεργασία μεταξύ των μελών του και το σεβασμό προς τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς και διαδικασίες. Οι στόχοι αυτοί προωθούνται με τη διοργάνωση της ετήσιας Παγκόσμιας Διάσκεψης, των Περιφερειακών Συνεδρίων, την ανταλλαγή επισκέψεων, την οργάνωση σεμιναρίων, την παρακολούθηση εκλογών και τις διάφορες εκδόσεις, μεταξύ των οποίων και το περιοδικό “The Parliamentarian”, στο οποίο οι βουλευτές των κλάδων-μελών συμβάλλουν με άρθρα τους για τρέχοντα θέματα προβάλλοντας έτσι ευρύτερα τις απόψεις τους. Σημειώνεται επίσης η ανά διετία Διάσκεψη Προέδρων Κοινοβουλίων της Κοινοπολιτείας.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων συμμετέχει ενεργά σε όλες τις δραστηριότητες του Συνδέσμου. Στην Παγκόσμια Διάσκεψη συμμετέχει με τριμελή αντιπροσωπία (αντιπροσώπευση αναλογική με γνώμονα τον αριθμό των μελών του κοινοβουλίου κάθε χώρας), ενώ στο Περιφερειακό Συνέδριο, με τετραμελή.
Ο κυπριακός κλάδος αποτελείται από όλα τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων και διοικείται από την Εκτελεστική του Επιτροπή. Αυτής προεδρεύει ο εκάστοτε Πρόεδρος της Βουλής (ex officio), ενώ οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των μεγαλύτερων κομμάτων της κυπριακής Βουλής ασκούν τα καθήκοντα αντιπροέδρων. Καθήκοντα Γραμματέα του Κλάδου ασκεί ο Γενικός Διευθυντής της Βουλής.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων είχε φιλοξενήσει στην Κύπρο, το Μάϊο του 2015, το ετήσιο Περιφερειακό Συνέδριο των Βρετανικών Νήσων και της Μεσογείου ενώ πιο πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2019, διοργάνωσε επίσκεψη-σεμινάριο στην Κύπρο, με συμμετοχή αντιπροσωπίας Μελών της Περιφερειακής Εκτελεστικής Επιτροπής των Γυναικών-Βουλευτών της Κοινοπολιτείας, σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για Θέματα Φύλου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Ένωσης για τη Μεσόγειο αποτελεί μετεξέλιξη του Ευρωμεσογειακού Φόρουμ και, στη συνέχεια, της Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, η οποία, σύμφωνα με την Κοινή Διακήρυξη της Διάσκεψης της Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο (Παρίσι, 13 Ιουλίου 2008), αποτελεί τη νόμιμη κοινοβουλευτική έκφραση της Διαδικασίας της Βαρκελώνης.
Σκοποί της Κ.Σ. ΕγΜ είναι η κοινοβουλευτική ώθηση και υποστήριξη της ευρω-μεσογειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της Διαδικασίας της Βαρκελώνης και η συζήτηση όλων των θεμάτων που αφορούν στην ευρωμεσογειακή συνεργασία, περιλαμβανομένης της εφαρμογής των Συμφωνιών Σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μη μελών της Ένωσης, που μετέχουν στη Συνέλευση. Το Σώμα υιοθετεί μη δεσμευτικά ψηφίσματα και συστάσεις για τα θέματα αυτά.
Η Συνέλευση συνέρχεται μία φορά το χρόνο και σ’ αυτή μετέχουν 280 μέλη, ενώ η συμμετοχή στην Κ.Σ. ΕγΜ διέπεται από την αρχή της ίσης εκπροσώπησης. Κάθε εθνική αντιπροσωπεία στην Κ.Σ. ΕγΜ, έχει αριθμό ψήφων, ίσο με τον αριθμό των μελών της αντιπροσωπείας. Στην περίπτωση της Κύπρου: 3 μέλη – 3 ψήφοι.
Επίσης, πέραν των τακτικών δραστηριοτήτων της Συνέλευσης, πραγματοποιούνται ετήσιες Διασκέψεις Κορυφής των Προέδρων των Κοινοβουλίων των κρατών μελών.
Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Μεσογείου ιδρύθηκε το 2005, με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Μεσογείου για δημιουργία βέλτιστων δυνατών πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών συνθηκών για τους πολίτες τους. Η ΚΣΜ αριθμεί 29 Κοινοβούλια-μέλη και έχει καθεστώς παρατηρητή στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων συμμετέχει στην ΚΣΜ με τέσσερα μέλη της. Η κυπριακή αντιπροσωπία μετέχει στις ετήσιες Γενικές Συνόδους της Ολομέλειας της ΚΣΜ, καθώς και στις συναντήσεις των τριών Μονίμων Επιτροπών της Συνέλευσης. ( Επιτροπή για Πολιτική Συνεργασία και Συνεργασία στον τομέα της Ασφάλειας, Επιτροπή για την Οικονομική, Κοινωνική και Περιβαλλοντική Συνεργασία και Επιτροπή για το Διαπολιτισμικό Διάλογο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Συμμετέχει επίσης στην Ειδική Επιτροπή για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας, η οποία συστάθηκε το 2019 με απόφαση της Ολομέλειας).
Οι Μόνιμες Επιτροπές της ΚΣΜ συνέρχονται τακτικά, ανταποκρινόμενες στις εξελίξεις στην περιοχή, στα πλαίσια και στους τομείς των αρμοδιοτήτων τους. Η συμβολή των Κυπρίων βουλευτών στη διαμόρφωση, τροποποίηση, έγκριση ή απόρριψη ψηφισμάτων και εκθέσεων της ΚΣΜ, στα πλαίσια των εργασιών των Επιτροπών, είναι συνεχής και ουσιαστική.
7. Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας
Η ΔΣΟ ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της Βουλής των Ελλήνων στη Χαλκιδική, το Νοέμβριο 1993. Στη ΔΣΟ συμμετέχουν Ορθόδοξοι στο θρήσκευμα βουλευτές, είτε ως εθνικές αντιπροσωπίες είτε μεμονωμένα. Χώρες όπου δεν υπάρχουν Ορθόδοξοι βουλευτές, αλλά υπάρχει Ορθόδοξη Εκκλησία, μπορούν να αποστέλλουν παρατηρητές.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων είναι ιδρυτικό μέλος της ΔΣΟ. Οι Κύπριοι βουλευτές διαδραματίζουν ενεργό ρόλο σε όλες τις τακτικές Συνόδους και δραστηριότητες των οργάνων της Συνέλευσης, ήτοι στην Ετήσια Σύνοδο της Ολομέλειας και στις δύο τακτικές μεικτές συνεδρίες (Εαρινή και Φθινοπωρινή, αντίστοιχα) της Διεθνούς Γραμματείας (Δ.Γ.) και των Προέδρων και των Εισηγητών των Επιτροπών της ΔΣΟ.
Βασικός σκοπός της ΔΣΟ είναι η ανάπτυξη πολυεπίπεδης πολιτικής και πολιτισμικής δραστηριότητας για την ανάδειξη της ορθόδοξης κληρονομιάς και τη συμβολή της στον παγκόσμιο διάλογο για την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Προς τούτο, η Συνέλευση ενθαρρύνει επαφές και προωθεί τη διεύρυνση των σχέσεων μεταξύ των συμμετεχόντων Κοινοβουλίων και πέραν αυτών, όπως με διεθνείς οργανισμούς και μεταξύ κοινοβουλευτικών, εκκλησιαστικών, ακαδημαϊκών, πνευματικών θεσμών και προσωπικοτήτων.
Προωθεί επίσης την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενεργοποίηση της Ορθοδοξίας για προώθηση λύσεων στα κρίσιμα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας, καθώς και την ανάδειξη των στοιχείων της Ορθοδοξίας που επηρεάζουν θετικά την αλληλοκατανόηση μεταξύ πολιτισμών, λαών και κρατών.
Πέραν από τη συμμετοχή της Κυπριακής αντιπροσωπίας στη ΔΣΟ στις διάφορες διοργανώσεις εκτός Κύπρου, η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξένησε πέντε συνόδους της Δ.Γ. και των Προέδρων και των Εισηγητών των Επιτροπών της ΔΣΟ, στη Λευκωσία (Μάιος 1997, Μάρτιος 1999, Δεκέμβριος 2008 και Νοέμβριος 2014) και στη Λεμεσό (Απρίλιος 2019).Η ΔΣΟ επανειλημμένα έχει υιοθετήσει ψηφίσματα και άλλα κείμενα, με τα οποία εκφράζει ποικιλοτρόπως την υποστήριξή της προς το δίκαιο αγώνα της Κύπρου γενικότερα, αλλά και ειδικότερα για συγκεκριμένες πτυχές του Κυπριακού προβλήματος, όπως την καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στα κατεχόμενα.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έγινε μέλος του τότε Συνδέσμου Ασιατικών Κοινοβουλίων για την Ειρήνη (ΣΑΚΕ) το 2001, επιδιώκοντας την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεών της με κοινοβούλια ασιατικών κρατών, στη βάση κοινών αρχών και επιδιώξεων. Η Κύπρος ανήκει στην περιοχή της Δυτικής Ασίας, βάσει γεωγραφικής της κατάταξης από τον ΟΗΕ.
Με την Τελική Διακήρυξη της 7ης Γενικής Συνέλευσης του ΣΑΚΕ στην Τεχεράνη, το Νοέμβριο 2006, ο ΣΑΚΕ μετονομάστηκε σε Ασιατική Κοινοβουλευτική Συνέλευση (ΑΚΣ). Βασικοί σκοποί της Συνέλευσης είναι η προώθηση της ειρήνης και της δημοκρατίας, η περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ των ασιατικών κοινοβουλίων και η ενοποίηση της περιοχής της Ασίας σε τομείς οικονομικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς. Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκπροσωπείται στη Συνέλευση από δύο μέλη της.
Τον Ιούνιο του 2018, η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξένησε συνεδρία της Επιτροπής Οικονομίας και Αειφόρου Ανάπτυξης, σε συνέχεια της εκλογής του επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπίας στην προεδρία της εν λόγω Επιτροπής. Υπό την ιδιότητά του αυτή, ήταν ο ένας εκ των τεσσάρων Αντιπροέδρων της ΑΚΣ. Για το περιεχόμενο των συνεδριών των Μονίμων Επιτροπών, συντάσσονται ψηφίσματα, τα οποία προωθούνται για έγκριση στην Ολομέλεια της Συνέλευσης.
Εξάλλου, στο περιθώριο των τακτικών Συνόδων της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (IPU) στη Γενεύη, πραγματοποιούνται συνεδρίες των εκπροσώπων των κοινοβουλίων της ΑΚΣ που μετέχουν και στη Διακοινοβουλευτική Ένωση.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ – ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Η Βουλή των Αντιπροσώπων συμμετέχει ποικιλοτρόπως στην κοινοβουλευτική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), δηλαδή σε διοργανώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε Διασκέψεις, στα πλαίσια των ανά εξάμηνο Προεδριών του Συμβουλίου της ΕΕ.
Διοργανώσεις στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διοργανώνει Κοινές Κοινοβουλευτικές Συναντήσεις Επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αντίστοιχες επιτροπές των εθνικών κοινοβουλίων, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων για θέματα που σχετίζονται συνήθως με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, σε τομείς ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Οι Κοινές Κοινοβουλευτικές Συναντήσεις πραγματοποιούνται σε επίπεδο Προέδρων ή και Μελών Επιτροπών.
Διοργανώνονται επίσης Διακοινοβουλευτικές Συναντήσεις, στις οποίες συμμετέχουν ευρύτερες αντιπροσωπίες από τα κοινοβούλια της ΕΕ, με σκοπό τη συζήτηση θεμάτων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Διασκέψεις στα πλαίσια της κοινοβουλευτικής διάστασης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Στα πλαίσια της κοινοβουλευτικής διάστασης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, πραγματοποιούνται Διασκέψεις των προέδρων επιτροπών των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αρμόδιων για τα υπό συζήτηση θέματα. Η επιλογή των θεμάτων και των επιτροπών που προσκαλούνται στις Διασκέψεις, γίνεται στη βάση των προτεραιοτήτων που καθορίζει η εκάστοτε Προεδρία. Ωστόσο, στα πλαίσια της κοινοβουλευτικής διάστασης της Προεδρίας τους Συμβουλίου της ΕΕ, συνέρχονται, κάθε εξάμηνο, οι ακόλουθες καθιερωμένες Διασκέψεις:
H COSAC αποτελεί διακοινοβουλευτικό φόρουμ συνεργασίας μεταξύ των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εγκαθιδρύθηκε στη βάση απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων των εθνικών κοινοβουλίων (Μαδρίτη, Μάιος 1989), με στόχο την ενδυνάμωση του ρόλου των εθνικών κοινοβουλίων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ. Η σχετική πρόταση υποβλήθηκε από τον τότε Πρόεδρο της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και η πρώτη Διάσκεψη της COSAC φιλοξενήθηκε από τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, στο Παρίσι, το Νοέμβριο 1989.
Σκοποί της COSAC είναι κυρίως η περαιτέρω ενίσχυση του κοινοβουλευτικού ελέγχου των ευρωπαϊκών υποθέσεων, στο εθνικό επίπεδο και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα ελέγχου της εφαρμογής των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, εξουσία η οποία δόθηκε στα εθνικά κοινοβούλια με την προσάρτηση στη Συνθήκη της Λισαβόνας των δύο Πρωτοκόλλων, που αφορούν:
H Βουλή των Αντιπροσώπων συμμετέχει στις Διασκέψεις της COSAC με έξι Μέλη της. Οι Διασκέψεις πραγματοποιούνται ανά εξάμηνο, στη χώρα που προεδρεύει του Συμβουλίου της ΕΕ και προετοιμάζονται από τις Συναντήσεις των Προέδρων της COSAC, οι οποίες προηγούνται της κάθε Διάσκεψης.
Στις Διασκέψεις της COSAC μετέχουν επίσης, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης, τριμελείς αντιπροσωπίες των αντίστοιχων επιτροπών των κοινοβουλίων των υποψήφιων για ένταξη και υπό ένταξη χωρών.
Η Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) διοργανώνεται ανά εξάμηνο, στα πλαίσια της κοινοβουλευτικής διάστασης της εκάστοτε Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Την ιδρυτική Διάσκεψη διοργάνωσε η Βουλή των Αντιπροσώπων, στις 9-10 Σεπτεμβρίου 2012, στην Πάφο, στα πλαίσια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Μεταξύ άλλων, βασικοί πυλώνες συζήτησης είναι η παρουσίαση των προτεραιοτήτων και στρατηγικών της ΕΕ στους τομείς της ΚΕΠΠΑ και της ΚΠΑΑ, από τον εκάστοτε Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας. Η Διάσκεψη μπορεί να υιοθετεί μη δεσμευτικά Συμπεράσματα, τα οποία αποστέλλει ενημερωτικά στους Προέδρους των Εθνικών Κοινοβουλίων, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και στον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.
Στη Διάσκεψη συμμετέχουν εξαμελείς αντιπροσωπίες των εθνικών κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και δεκαεξαμελής αντιπροσωπία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προερχόμενοι, κυρίως από τις κοινοβουλευτικές επιτροπές αρμόδιες για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Οι υπό ένταξη χώρες και τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ συμμετέχουν με καθεστώς παρατηρητή.
Εγκαθιδρύθηκε το 2013, καθώς προβλέπεται από το Άρθρο 13 της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας και την ανταλλαγή πληροφόρησης και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και τη διασφάλιση της δημοκρατικής νομιμότητας και λογοδοσίας στους τομείς της οικονομικής διακυβέρνησης και της δημοσιονομικής πολιτικής της Ένωσης.
Η Διάσκεψη πραγματοποιείται δύο φορές τον χρόνο. Στο πρώτο εξάμηνο κάθε ημερολογιακού έτους, πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της «Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Εβδομάδας» και συνδιοργανώνεται και συμπροεδρεύεται από το ΕΚ και το Κοινοβούλιο της χώρας που ασκεί την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Το δεύτερο εξάμηνο του έτους, η Διάσκεψη πραγματοποιείται στο κράτος μέλος που ασκεί την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και προεδρεύεται από το Κοινοβούλιο του εν λόγω κράτους μέλους. H Βουλή των Αντιπροσώπων εκπροσωπείται στις Διασκέψεις αυτές από τρία μέλη της, ήτοι τους Προέδρους/Αναπλ. Προέδρους των Επιτροπών Οικονομικών και Προϋπολογισμού, Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Βάσει του άρθρου 88 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ, που προβλέπει ότι ο κοινοβουλευτικός έλεγχος της Ευρωπόλ ασκείται από το ΕΚ και τα εθνικά κοινοβούλια, η Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλίων των Χωρών Μελών της ΕΕ, το Μάιο 2016, αποφάσισε τη συγκρότηση της Μικτής Ομάδας Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (ΜΟΚΕ) Ευρωπόλ.
Η ΜΟΚΕ Ευρωπόλ συνέρχεται ανά εξάμηνο και παρακολουθεί σε πολιτική βάση τις δραστηριότητες της Ευρωπόλ, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τις επιπτώσεις τους στα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων. Καλείται δε σε διαβούλευση σε σχέση με τον Πολυετή Προγραμματισμό της Ευρωπόλ. Η Βουλή των Αντιπροσώπων συμμετέχει με τετραμελή αντιπροσωπία.
Εξάλλου, κάθε χρόνο, πραγματοποιείται η Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλίων της ΕΕ, της οποίας προηγείται η προπαρασκευαστική Συνάντηση των Γενικών Διευθυντών των Κοινοβουλίων της ΕΕ.
Τέλος, θα ήταν παράληψη μου να μην αναφέρω τους βασικού πυλώνες για τους οποίου η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει τα τελευταία χρόνια προσδώσει ιδιαίτερη βαρύτητα τόσο σε επίπεδο διαφώτισης, όσο και σε επίπεδο άσκησης πίεσης μέσω των κοινοβουλίων προς τις κυβερνήσεις τους.
Πιο συγκεκριμένα, οι δράσεις μας επικεντρώθηκαν στην ενημέρωση για τις προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού στο πλαίσιο αρχών του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου, στις καταγγελίες για τις κλιμακούμενες τουρκικές προκλήσεις και παραβιάσεις της Τουρκίας στη κυπριακή ΑΟΖ, στην αναθεωρητική και επιθετική στάση της Τουρκίας, σε σειρά διεθνών προβλημάτων όπως το μεταναστευτικό η παράνομη εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία και τη Λιβύη και η προσπάθεια υπόθαλψης του ισλαμικού φονταμενταλισμού στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε επίσης ότι το 2019 η Βουλή των Αντιπροσώπων παρακολουθώντας στενά τις παράνομες επιδιώξεις της Τουρκίας για άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων να τεθούν υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση κατά παράβαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενημέρωσε και κατήγγειλε σε όλα τα φόρα συμμετοχής της για τις απαράδεκτες αυτές ενέργειες.
Επισημαίνω επίσης ότι με δική μου πρωτοβουλία στις αρχές Οκτωβρίου, η Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων ενέκρινε σχετικό Ψήφισμα καταδίκης των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, το οποίο κοινοποιήθηκε σε όλα τα Κοινοβούλια της Ε.Ε. , στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς.
Εξάλλου, στην προσπάθεια μας να εκθέσουμε την τουρκική προκλητικότητα από τη μια και από την άλλη να ευαισθητοποιήσουμε τη διεθνή κοινότητα για τις τουρκικές μεθοδεύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, η Βουλή ενέκρινε Ψηφίσματα για την παράνομη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία αλλά και για την παράνομη υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ Τουρκίας και του καθεστώτος Σάρατς.
Παράλληλα, ουσιαστικής σημασίας είναι η διοργάνωση και ο συντονισμός μεταξύ των κοινοβουλίων Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ και Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου, υλοποιώντας με αυτό τον τρόπο τη διαρκή βελτιστοποίηση των σχέσεων με τους γείτονές μας. Οι εργασίες αμφότερων των τριμερών συναντήσεων, πέραν της ενεργειακής συνεργασίας που αφορά το φυσικό αέριο, διευρύνθηκε σε θέματα που αφορούν τους υδάτινους πόρους, την επιχειρηματικότητα, την έρευνα, την καινοτομία και την εκπαίδευση.
Κλείνοντας, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τα τελευταία χρόνια για ενίσχυση της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω βελτίωση.
Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και πολύπλοκο διεθνές γίγνεσθαι, σε συνάρτηση με τη γεωπολιτική θέση που βρίσκεται η χώρα μας, η δράση μας ως Βουλή των Αντιπροσώπων θα πρέπει να ενταθεί και σε άλλα επίπεδα και θεματικές ούτως ώστε να έρθει να συναντήσει και να αφουγκραστεί τις ανησυχίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άλλα κοινοβούλια. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα είμαστε πιο αποτελεσματικοί αναφορικά και με τις δικές μας επιδιώξεις μέσω της συμμετοχής μας στους διεθνείς κοινοβουλευτικούς οργανισμούς.
Βουλή των Αντιπροσώπων
1402 Λευκωσία Κύπρος
(+357) 22 407229 | 99722866
cerotokritou@parliament.cy
info@christianaerotokritou.com
© All Rights Reserved 2022.